Ubichinon to biochemiczny związek organiczny o charakterze lipidowym. Stanowi postać utlenioną koenzymu Q10, przy czym obie te nazwy bardzo często stosowane są zamiennie.
Rodzaje koenzymu Q10
Koenzym Q10 występuje w 3 różnych postaciach, jako:
- ubichinol – postać zredukowana (wykazuje silne właściwości antyoksydacyjne, ponieważ posiada zdolność przyłączania reaktywnych cząsteczek tlenu);
- ubichinon – postać utleniona;
- rodnik ubisemichinonowy.
Jednak mianem koenzymu Q10 lub witaminy Q10 określa się ubichinon. Występuje on powszechnie w świecie roślin i w organizmie człowieka.
Ubichinon – właściwości
Ubichinon przenosi elektrony w mitochondrialnym łańcuchu oddechowym oraz w pozamitochondrialnym transporcie elektronów. Metabolizm komórkowy wymaga nakładów sporej ilości energii. Jest ona wytwarzana właśnie dzięki obecności ubichinonu w łańcuchu oddechowym, ponieważ stanowi on niebiałkowy przenośnik. Protony dostarczane są z kwasów tłuszczowych do białek rozprzęgających za pomocą ubichinonu, który jest w tym procesie kofaktorem. Gradient protonów utworzony przez łańcuch oddechowy jest odłączony od fosforylacji oksydacyjnej i zamiast energii związanej w formie ATP, wytwarzane jest ciepło.
Jednocześnie dzięki zdolności bezpośredniej stabilizacji błon komórkowych, utleniona forma koenzymu Q10 warunkuje prawidłową aktywność pompy sodowo-potasowej. Dzieje się tak, ponieważ koenzym wchodzi w interakcję z białkami błonowymi. Dodatkowo bierze on udział w przemianie materii.
Należy pamiętać, że z postaci utlenionej (ubichinonu) w razie potrzeby może stale regenerować się postać zredukowana (ubichinol). Niezbędna do tego jest tylko obecność odpowiednich enzymów.
Ubichinon w organizmie człowieka
Ubichinon jest naturalnie syntezowany przez wątrobę. W ustroju człowieka do prawidłowego przeprowadzenia tego procesu konieczna jest obecność dwóch aminokwasów: fenyloalaniny i tyrozyny. Wraz z wiekiem (szczególnie przy zbyt dużym obciążeniu psychicznym i fizycznym) poziom tego związku w organizmie znacznie spada. Jego niedobór może prowadzić do powstania zaburzeń w czynności wielu narządów i układów, między innymi układu sercowo-naczyniowego, układu odpornościowego itd.
Koenzym Q10 jest związkiem nietoksycznym i w zupełności tolerowanym przez organizm człowieka. Z tego względu dobrym pomysłem jest regularna suplementacja koenzymu Q10, zwłaszcza przez osoby starsze i dojrzałe.
Gdzie znajduje się ubichinon?
Koenzym Q10 (ubichinon) znajduje się w powszechnie spożywanych produktach, w tym w:
- mięsie oraz drobiu;
- olejach roślinnych;
- rybach i owocach morza;
- produktach pełnoziarnistych;
- orzechach i nasionach;
- jajach (żółtka).
Najwięcej omawianego związku znajduje się w mięsie i drobiu. Aby pokryć dzienne zapotrzebowanie dojrzałego organizmu, niekiedy należy doustnie suplementować ubichinon w postaci kapsułek. W związku z faktem, że związek ten dobrze rozpuszcza się w tłuszczach, warto spożywać go wraz z pokarmem zawierającym ten składnik. Dodatkowo kapsułki z koenzymem Q10 również powinny łączyć ten związek z substancją oleistą.
Polecane produkty:
|
Koenzym Q10 kapsułki
Koenzym Q10 to jeden z najważniejszych antyoksydantów. Nie tylko tylko chroni organizm przed wolnymi rodnikami. Bierze on również udział w każdej, podstawowej funkcji komórki ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Siemieniuk E., Skrzydlewska E., Koenzym Q10 – biosynteza i znaczenie biologiczne w organizmach zwierząt i człowieka, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 59/2005.
- Janicki B., Buzała M., Rola koenzymu Q10 w organizmie ludzi i zwierząt, Medycyna Weterynaryjna, 4/2012.
