Ćwiczenia antygrawitacyjne obejmują ćwiczenia obciążające osiowo. Ich istotą jest zatem obciążenie osiowe, które stymuluje mięśnie antygrawitacyjne, zwłaszcza I układu odniesienia według Wejsfloga w warunkach pionizacji. Stosuje się je przede wszystkim w procesie korygowania wad postawy, ponieważ polegają na utrzymaniu skorygowanego kręgosłupa i głowy w warunkach bezpośredniego lub pośredniego dodatkowego obciążenia osiowego.
Ćwiczenia antygrawitacyjne – charakterystyka
Tego rodzaju ćwiczenia należą do grupy ćwiczeń specjalnych, których zadaniem jest przede wszystkim korygowanie nieprawidłowości w zakresie ustawienia danego odcinka ciała. Jest to możliwe tylko wtedy, gdy zastosowana zostanie właściwa pozycja wyjściowa określana jako pozycja izolowana. Dzięki niej ćwiczenie będzie miało charakter wybiórczy na dany odcinek.
Ćwiczenia antygrawitacyjne można stosować wówczas, gdy dziecko swobodnie utrzymuje skorygowaną postawę ciała przez dłuższą chwilę.
Układ odniesienia według Wejsfloga
Jak wcześniej wspomniano, podczas wykonywania ćwiczeń antygrawitacyjnych stymulowane są przede wszystkim mięśnie I układu odniesienia według Wejsfloga. Układ ten prezentuje się następująco:
- I – mięśnie krótkie grzbietu mające oba przyczepy w obrębie kręgosłupa. Działają bezpośrednio na jego segment ruchowy i pełnią funkcje stabilizatorów kręgosłupa;
- II – mięśnie długie grzbietu. Działają na kręgosłup zarówno w sposób bezpośredni, jak i pośredni;
- III – mięśnie odległe. Oddziałują zarówno na kręgosłup, jak i na kończyny.
Metodyka
Ćwiczenia antygrawitacyjne zwykle są poprzedzane ćwiczeniami elongacyjnymi, więc zasady stosowane podczas ich wykonywania będą takie samej jak w przypadku elongacji, jednak stosowany jest dodatkowy opór działający osiowo na kręgosłup. Ćwiczenia elongacyjne należą do grupy ćwiczeń czynnych, rozciągających. Ich zadaniem jest wydłużanie kręgosłupa w jego osi długiej. W efekcie dochodzi do aktywizacji mięśni kręgosłupa i zmniejszenie jego krzywizn patologicznych.
Kryterium dawkowania (wielkości obciążenia oraz długości wytrzymania) jest wartość elongująca, która doprowadza krzywizny kręgosłupa do wielkości prawidłowej. Wielkość stosowanego obciążenia jest równa połowie maksymalnego, przy którym dziecko jest jeszcze zdolne utrzymać skorygowaną postawę. Czas utrzymania stopniowo ulega zwiększaniu.
Objaw osiadania kręgosłupa lub pogłębiania skrzywienia jest sygnałem do natychmiastowego zaprzestania ćwiczeń oraz zmniejszenia czasu wytrzymania. Szczególnie przeciwwskazane jest stosowanie nadmiernych obciążeń, ponieważ istnieje ryzyko uszkodzenia chrząstek wzrostowych.
Warto wiedzieć, że ciężar woreczka wynoszący około 15-20 dkg stanowi zbyt mały bodziec i w związku z tym nie wywołuje odruchu wyprostnego.
Przykład ćwiczenia
Na głowie pacjenta umieszcza się woreczek z piaskiem o masie około 0,5 kg. Masa zależy od siły ogólnej i wieku pacjenta. Następnie ćwiczący ma za zadanie przyjąć poprawną postawę i chodzić z woreczkiem na głowie, starając się wypchnąć go ku górze.
To samo ćwiczenie można zalecić pacjentowi w pozycji stojącej, z oparciem o ścianę. Wówczas stara się on trzymany na głowie woreczek przesunąć po ścianie ku górze.
Zobacz również: Ćwiczenia korekcyjne.
Podsumowanie
Czynne prostowanie i rozciąganie kręgosłupa uzyskuje się poprzez ćwiczenia antygrawitacyjne. Muszą one jednak być indywidualnie dobrane do wieku i stanu ogólnego pacjenta, ponieważ ich błędne wykonanie jedynie pogłębi wadę. Przemyślany plan rehabilitacji zawierający między innymi ćwiczenia antygrawitacyjne stosunkowo szybko przyniesie oczekiwane rezultaty.
Bibliografia:
- Zwierzchowska A., Gawlik K., Korektywa dzieci i młodzieży z dysfunkcjami wzroku lub słuchu, Katowice 2006.
- Kutzner-Kozińska M., Proces korygowania wad postawy, Wydawnictwo Dydaktyczne, Warszawa 2004.
- Milanowska K., Dega W., Rehabilitacja Medyczna, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2001.
Polecane produkty:
|
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... |
|
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... |
