Szukaj
Szukaj

Mejoza

Spis treści

Kolagen naturalny do picia

Kolagen naturalny do picia

Mejoza to podział jądra komórkowego, prowadzący do zmniejszenia się o połowę liczby chromosomów w komórkach potomnych. Proces ten prowadzi do powstania gamet, czyli komórek płciowych zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn.

 

Co to jest mejoza?

W komórkach płciowych, podczas ich dojrzewania, następuje podział redukcyjny, czyli mejoza. Każdy chromosom z danej pary trafia do oddzielnej komórki płciowej, która zawiera połowę materiału genetycznego komórki somatycznej. Zygota utworzona z połączenia plemnika i komórki jajowej zawiera pełny materiał DNA – połowa pochodzi od ojca, zaś druga połowa od matki.

U obu płci komórki rozrodcze w gonadach zarodka najpierw przechodzą serię podziałów mitotycznych, aby zwiększyć swoją liczbę Następnie komórki rozrodcze są gotowe do przejścia mejozy, procesu podziału komórki, który tworzy gamety.

W pierwszym etapie mejozy DNA komórek rozrodczych (2N) replikuje, aż każdy chromosom zostanie podwojony (46 chromosomów zduplikowanych = 92 chromosomy). Komórka, teraz nazywana spermatocytem I rzędu lub oocytem I rzędu, zawiera podwójną ilość DNA (4N). Jednak podział komórki i chromosomu nie zachodzi tak jak w mitozie. Każdy podwojony chromosom tworzy dwie jednakowe chromatydy siostrzane, połączone w miejscu zwanym centromerem. Gamety I rzędu są wtedy gotowe do przejścia podziału mejotycznego, aby utworzyć komórki haploidalne.

Podczas pierwszego podziału mejotycznego jedna gameta I rzędu dzieli się na dwie gamety II rzędu (spermatocyt II rzędu lub oocyt II rzędu). Każda gameta II rzędu otrzymuje jedną kopię każdego zduplikowanego autosomu oraz jeden chromosom płciowy (2N). Podczas drugiego podziału mejotycznego siostrzane chromatydy rozdzielają się. U mężczyzn komórki dzielą się podczas drugiego podziału mejotycznego, tak że powstają dwa haploidalne (1N) plemniki z każdego spermatocytu II rzędu. U kobiet drugi podział mejotyczny tworzy jedną komórkę jajową i jedną małą komórkę nazywaną ciałkiem polarnym. Co dzieje się potem, zależy od tego, czy komórka jajowa zostanie zapłodniona, czy nie. Czas podziałów mejotycznych jest bardzo różny u mężczyzn i kobiet.

Sklep Spirulina
Sklep Spirulina

Przebieg mejozy

Przebieg mejozy można zapisać w skrócie. Składa się on bowiem z 2 części, przy czym każda zawiera kilka etapów. Części te zwie się mejozą I i mejozą II.

Przebieg mejozy I prezentuje się następująco:

  • profaza I – zawiera 5 stadiów: leptoten, zygoten, pachyten, diploten i diakineza. Na tym etapie chromatyna ulega kondensacji do postaci chromosomów, a chromosomy homologiczne tworzą biwalenty. Pod koniec etapu zanika otoczką jądrowa i jąderko, przy czym powstaje wrzecionko podziałowe;
  • metafaza I – biwalenty układają się w równikowej płaszczyźnie komórki, po osiągnięciu przez chromosomy maksymalnej kondensacji;
  • anafaza I – chromosomy homologiczne rozdzielają się;
  • telofaza I – następuje częściowe rozluźnienie struktury chromosomów i odtworzenie otoczki jądrowej wraz z jąderkiem. Zachodzi cytokineza.

Z kolei przebieg mejozy II można przedstawić w następujący sposób:

  • profaza II – chromatyna ulega kondensacji jak w profazie I, dalsze zjawiska również się pokrywają;
  • metafaza II – chromosomy układają się w równikowej płaszczyźnie komórki tworząc płytkę metafazową;
  • anafaza II – chromosomy ulegają podziałowi na 2 chromatydy, w efekcie czego każda z nich staje się chromosomem potomnym;
  • telofaza II – zachodzą zjawiska jak przy telofazie I.

Opisując przebieg mejozy nie należy pomijać zjawiska o nazwie crossing-over. Zachodzi ono w profazie I i obejmuje wymianę odcinków chromatyd pomiędzy chromosomami homologicznymi. To niezwykle istotne zjawisko podczas powstawania zmienności genetycznej.

Znaczenie mejozy

Mejoza to niezwykle ważny proces zachodzący w organizmie człowieka. Dzięki niemu możliwe jest zapłodnienie i poczęcie potomstwa. Mejoza warunkuje bowiem produkcję gamet, czyli komórek płciowych, u osobników obu płci. Jednocześnie to właśnie podczas mejozy następuje zjawisko crossing-over, które warunkuje zmienność genetyczną. W efekcie osobniki potomne są różnorodne i wykazują inne cechy fizyczne i psychiczne.

Bibliografia

  1. Ganong W., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2017.
  2. Traczyk W., Fizjologia człowieka w zarysie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.


Polecane produkty:

Zapisz się do newslettera!

Szukaj
Kategorie wpisów
Centrum Fizjoterapeuty
Sklep Fizjoterapeuty
Bezpłatne konsultacje
Kubek dla Fizjoterapeuty
Oferty pracy

Popularne w zdrowie

Zostań z nami

Polecane artykuły

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *