Punkty spustowe głowy

Punkty spustowe w obrębie głowy w okresie swojej aktywności stanowić mogą napięciowe bóle głowy. W literaturze bóle te określa się często jako psychogenne i stresowe. Znajomość lokalizacji poszczególnych punktów stanowi bazę wyjściową dla terapii.

Czym są punkty spustowe?

Mięśniowo-powięziowe punkty spustowe opisywane są jako nadwrażliwe punkty w obrębie mięśni szkieletowych, które są związane z nadmiernie czułym, wyczuwalnym palpacyjnie guzkiem w obrębie napiętego pasma.

Zobacz również: Powięź – budowa, funkcje.

Aktywne punkty spustowe to takie punkty, które powodują dolegliwości mogące wywołać ból miejscowy, ból rzutowany lub parestezje. Z kolei przetrwały mięśniowo-powięziowy punkt spustowy nie powoduje bólu o ile nie jest pobudzany.

Zgodnie z definicją, mięśniowo-powięziowe punkty spustowe są zlokalizowane w obrębie napiętego pasma skurczonych włókien mięśniowych, a badanie w poszukiwaniu tych punktów rozpoczyna się od zidentyfikowania takiego napiętego pasma przez palpację prostopadle do kierunku włókien. Po jego odnalezieniu fizjoterapeuta przemieszcza palce wzdłuż pasma, aby odszukać obszar nasilonego bólu i stwardnienia. Nadaktywność punktów spustowych w obrębie głowy może powodować napięciowe dolegliwości bólowe głowy.

Punkty spustowe głowy

Punkty spustowe wpływające na dolegliwości związane z głową mieszczą się na mięśniach:

• obręczy barkowej – mięsień czworoboczny grzbietu;
• szyi – mięsień mostkowo-obojczykowo-sutkowy, mięsień płatowaty głowy, mięsień półkolcowy głowy;
• gnykowych – mięsień dwubrzuścowy, mięsień rylcowo-gnykowy, mięsień żuchwowo-gnykowy, mięsień bródkowo-gnykowy, mięsień mostkowo-gnykowy, mięsień łopatkowo-gnykowy, mięsień mostkowo-tarczowy, mięsień tarczowo-gnykowy.

Wreszcie można przejść do głównych punktów spustowych głowy. Znajdują się one na następujących mięśniach:

• z grupy mięśni podpotylicznych – mięśniu skośnym górnym głowy, mięśniu prostym tylnym mniejszym głowy, mięśniu prostym tylnym większym głowy, mięśniu skośnym dolnym głowy, mięśniu prostym bocznym głowy;
• mięśniu potyliczno-czołowym;
• z grupy mięśni mimicznych – mięśniu jarzmowym większym, mięśniu policzkowym, mięśniu okrężnym oka, mięśniu dźwigaczu wargi górnej;
• z grupy mięśni żucia – mięśniu żwaczu, mięśniu skroniowym, mięśniu skrzydłowym bocznym, mięśniu skrzydłowym przyśrodkowym.

Objawy pochodzące z punktów spustowych głowy

Objawy ruchowe, czuciowe i autonomiczne pochodzące z obecności punktów spustowych w poszczególnych mięśniach głowy są następujące. Z:

• mięśnia żwacza – nadwrażliwość górnych i dolnych zębów trzonowych i przylegających dziąseł, podpuchnięte oko po stronie ipsilateralnej, szumy uszne, ból stawu skroniowo-żuchwowego;
• mięśnia dźwigacza wargi górnej – pozorny ból zatok, objawy alergii (np. kichanie, swędzenie oczu);
• mięśni podpotylicznych (jako jedna grupa) – rozlany ból głowy, kontralateralne ograniczenie zgięcia, zgięcia bocznego i rotacji w stawie szczytowo-obrotowym;
• mięśnia skroniowego – ból głowy, nadwrażliwość górnych zębów i dziąseł, asymetryczny zgryz, ból stawu skroniowo-żuchwowego;
• mięśnia potyliczno-czołowego – ból głowy odczuwany za oczami, uczucie dyskomfortu przy opieraniu czaszki, ból ucha, objawy uwięźnięcia nerwu (ból okolicy czołowej z objawami mrowienia i drętwienia).

Terapia punktów spustowych głowy

Stosuje się wiele technik i metod terapeutycznych, lecz do najczęściej wykorzystywanych należą techniki uciskowe mięśni, w których odnaleziono punkty spustowe.

Zastosowanie technik kompresyjnych wpływa na zmniejszanie napięcia w obszarze tkanki mięśniowej, czyniąc efektywniejszym metabolizm komórkowy, co z kolei wpływa na poprawę energetycznych procesów komórkowych. W efekcie umożliwia swobodny przepływ krwi i limfy.

Jedną z takich technik jest technika ciągłego ucisku. Polega ona na wyszukaniu oporu tkankowego, a następnie na aplikowaniu głębokiego ucisku bezpośrednio na punkt spustowy. Ucisk należy utrzymywać przez określony czas (około 10 sekund lub dłużej), a następnie poczekać na rozluźnienie tkanek (0,5-2 min). Po tym szuka się miejsce nowego oporu tkankowego.

Zobacz również: Punkty spustowe – metody terapii.

Igły do akupunktury Wysokiej jakości igły do akupunktury zostały zaprojektowane z myślą o pacjencie. Posiadają one krótką prowadnicę i niesamowitą ostrość, co pozwala na przeprowadzenie bardzo bezpiecznego zabiegu, a zarazem mniej bolesnego. Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Dommerholt J., Bron C., Franssen J., Mięśniowo-powięziowe punkty spustowe – przegląd uwzględniający dowody naukowe, Rehabilitacja Medyczna, 4/2006.
2. Davies C., Davies A., Terapia punktów spustowych, praktyczny podręcznik, Wydawnictwo Vital, Białystok 2015.
3. Chochowska M., Ogrodowczyk R., Klonowska J., (i inni), Terapia punktów spustowych w napięciowych bólach głowy, Rehabilitacja, 5/2015.